سیتوپلاسم و شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک

100/9/9 , 4:12 ع نظر

سیتوپلاسم سلول تشکیل شده است از ماده ای ژل مانند زمینه ای که تویش ذرات و اندامک هایی پراکنده هستند . ذرات شامل : ریبوزوم ، دانه های گلیکوژن ، چربیهای خنثی کروی شکل ، وزیکولهایی که در سلول ساخته میشوند ، میباشد . اندامک ها شامل : شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک ، دستگاه گلژی ، میتوکندری ، لیزوزوم ، پراکسی زوم ، میباشد .

شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک یکی از اندامکهای سیتوپلاسم سلول است که ارتباط بخش های مختلف داخل سلول و ارتباط داخل سلول با بیرون سلول را برقرار میکند . این شبکه به مولکولهایی که در بخشهای مختلف سلول ساخته میشوند کمک می کند تا به محلهای هدف خود در داخل و بیرون سلول برسند . شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک تشکیل شده است از وزیکولها و توبولهایی که بهم پیوست هستند و یک سطح صاف را بوجود می آورند . غشاء شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک مانند غشاء سلول است که یک لایه دولایه ای لیپیدی است که در نقاط مختلفش تعداد زیادی مولکولهای بزرگ کروی شکل پروتئین انتگرال بیرون زده اند . مساحت شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک در برخی سلولها مثلا سلولهای کبدی میتواند  30 تا 40 برابر مساحت غشاء سلول باشد .  فضای داخل توبولها و وزیکولهای شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک ماده ای نیمه مایع است که با مایع بیرون از این شبکه تفاوت دارد . فضای داخل شبکه رتیکولوم اندوپلاسمیک با فاصله بین دو لایه غشاء هسته ارتباط دارد . موادی که بخش های مختلف سلول ساخته میشوند وارد شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک شده و سپس به بخش های مختلف سلول فرستاده میشوند . موادی که وارد شبکه شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک میشوند بدام می افتند و در وزیکولهایی قرار داده میشوند . سطح گسترده شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک و سیستم های چند آنزیمی که بهش پیوست هستند مکانیسمی برای بخشی بزرگ از فعالیتهای متابولیسمی سلول بوجود می آورند . شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک دو بخش دارد : یکی بدون دانه و یکی با دانه . به بخش زیادی از شبکه رتیکولوم آندوپلاسمیک تعداد زیادی ذرات دانه ای بنام ریبوزوم پیوست است که این بخش شبکه آندوپلاسمیک خشن یا زبر یا دانه دار نام دارد . ریبوزومها از پروتئین و RNA   تشکیل شده اند و کار ریبوزومها ساخت مولکلوهای پروتئین است . بخشی از شبکه رتیکولوم آندوپلاسمی هیچ ریبوزومی بهش پیوست نیست که شبکه آندوپلاسمی صاف یا بیدانه نام دارد و لیپیدهای اصلی را میسازد و نیز فرآیندهای دیگه که سلول با آنزیم های داخل شبکه ای رشد می نماید را بوجود می آورد .